Alt bölümleri:

Pars nervosa (İnfindibular çıkıntı) ,infindibular kök ve median eminence olmak üzere 3 bölümü vardır. Median eminence tuber cinereum’un parçasıdır. Tuber cinereum beyinin 3. ventrikülünün parçasını oluşturur ve insanda az gelişmiştir.

Hormonlar:

ADH, oksitosin ve salgılatıcı hormonlar salgılarlar.

1.Salgılatıcı hormonlar:

A: Özel adenohipofizyal hücrelerden hormonların salgısını kontrol ederler. (Ör/TRH TSH salgılanmasını ön hipofiz bazofil hücrelerini etkileyerek sağlar.

B: Bu hormonlar pars distalisin kontrolünde (TRH, GnRH (LH releasing hormon veya LHRH’de denir) ve CRH gibi hormonların)çok önemlidir.

a) TRH izole edilip sentezlenebilinmiştir. Pyroglutaminyl-histidinprolin-amide içerir.

b) GnRH /LHRH dekapeptiddir. CRH 41 aminoasid içerir.

2.ADH ve Oxytocin:

A:Vasopressinde denilen ADH böbrekte distal tübülleri ve toplayıcı kanalları etkileyerek suya geçirgenliklerini arttırır. Bu sayede idrar miktarı azalır ve idrar yoğunluğu artar.

B:Oksitosin laktasyondaki meme bezlerinden sütün salgılanmasına neden olur. Aynı zamanda uterus düz kaslarının doğum sonrasında kasılmasını ve dolayısıyla toplanmasını sağlar.

Nörohipofizin hakim olduğu özellikleri:

1.Hipotalamohipofizyal yol:

Pars nervosanın üst merkezi bölgesi hipotalamohipofizyal yol adı verilen myelinsiz sinir fibrilleri bandları içerir. Bu sinir fibrilleri hipotalamus’un supraoptik çekirdeğinde, paraventriküler çekirdekte ve tuber cinereum’da yer alan nöronların aksonlarıdır.

A:Bu aksonların bazıları infindibular kökde yer alan kapiller ağlarda sonlanır. Diğer sinir fibrilleri infindibular kökü pas geçerek pars nervosada sonlanır. Bu bölge bu fibrillerin ayırt edilemeyen lobüllerinin merkezini oluşturmak üzere dallanır. Bu lobüller incebağ doku septaları ve birçok kapiller ile çevrili haldedir.

B:Sinir uçları lobüllerin periferinin yakınında kapillerlere doğru sonlanır.

2.Nörosekretuar nöronlar:

A:Pars nervosa içindeki akson sonlanmaları, 100-300 nm çapta zarla sarılı granül toplulukları içeren bol miktardaki nörosekretuar madde ile şişmiş halde görülür.

a)Bu granüller oksitosin, ADH ve bunlarla ilgili taşıyıcı protein olan nörofizin içerir.

b)Oksitosin ve ADH dağınık granüller içinde depolanır.

B:Nörosekretuar madde supraoptik ve paraventriküler çekirdeklerde hücre gövdelerinde üretilir. ADH ve oksitosin sentezleyen hücreler bu çekirdeklerin değişik bölgelerinde yayılmış halde bulunur.

C:ADH ve Oksitosin büyük makromoleküller şeklinde sentezlenir. Bu makromoleküller hormon ve buna bağlı olarak ayrı bir şekilde bulunan nörofizin içerirler.

a)Makromoleküller sinir sonlanmalarına taşınırken hormon ve nörofizine bağlı kovalent bağlar açılır. Bununla birlikte iki yapı arasındaki sıkı irtibat devam eder.

b)Hormon ve taşıyıcısı nörofizin sinir sonlanmasından kan akımına boşaltılır.

3.Herring cisimleri:

Pars nervosa aynı zamanda Herring cisimleri adı verilen ve ileri derecede şişkin görünümde olan akson sonlanmaları içerir.

4.Pitusitler:

Pars nervosada predominant olan intrensek hücre tipidir. Sinir sonlanmaları arasında saçılmış halde bulunan nöroglial hücrelerdir.

Pineal bez:

Temel anatomi:

Pineal bez (Epiphysis cerebri) beyinin 3. ventrikülünün tepesinde yerleşik küçük bir organdır. Erişkinde hipofiden daha küçüktür.

Fonksiyonları: Parankiminde yer alan ve Pinealosit adı verilen ana hücrelerinin salgı aktivitelerini düzenleyen hem hormonal hemde nöronal uyaranları algılar. Fonksiyonları tam anlaşılamamakla birlikte salgısal aktivitesinin bazı biyolojik ritimlerin düzenlenmesinde önemli olduğu bilinmektedir.